Jullie corebusiness is eigenlijk het maken van show voor pretparken. Hoe komt een pretpark zoals Parc Asterix dan bij jullie terecht voor een spookhuis?
David: Kijk, een pretpark heeft twee opties. Ofwel beslist een pretpark om naar een decorbouwer te stappen die een decor bouwt op basis van wat het park in gedachten heeft. Daarna moeten ze dan een showfirma inhuren die acteurs en een show voorziet in het decor… Of een pretpark kan er voor kiezen om alles uit handen te geven. Dan komen ze naar productiefirma’s zoals wij, geven ons een thema en een budget en laten ons, met de nodige bijsturing naar hun wensen uiteraard, ons ding doen omdat ze zelf nog te weinig kennis hebben over hoe je een goed spookhuis opbouwt. Het grote voordeel daarvan is dat de show zich niet meer moet aanpassen aan het decor, maar van in het begin nagedacht kan worden van hoe alles gebouwd moet worden om de beleving van de show zo intens mogelijk te maken. En dat is volgens mij de essentie: de beleving is de sleutel voor een succesvol spookhuis. Het gaat allemaal over hoe de bezoekers het huis ervaren. Parc Asterix, om verder te gaan op wat hier achter ons staat, is naar ons gekomen omdat ze een spookhuis wilden waarvan het decor in functie stond van de show, en niet omgekeerd.
Je wordt gevraagd om een nieuw spookhuis te ontwerpen voor een pretpark. Hoe begin je daar aan?
David: Het hangt er van af of we de vraag krijgen om een bestaand spookhuis te herwerken of om een volledig nieuw maze te bouwen. Plaatsgebrek is vaak een probleem voor pretparken die een tijdelijk spookhuis willen bouwen voor Halloween.
Een pretpark probeert om de drie jaar hun spookhuizen te vernieuwen. Dat is zowat de richtlijn: na drie jaar is een spookhuis uitgemolken en is het tijd voor iets nieuws. Dan wordt een bepaald huis volledig leeggehaald en wordt er op dezelfde plek een nieuw huis in elkaar gestoken of worden de muren behouden en krijgt het huis gewoon een ander thema en nieuwe schrikeffecten.
Andere parken vragen expliciet een volledig nieuw spookhuis, maar dat zijn dan meestal de parken die nu pas beslissen om met een halloweenevenement te beginnen of die hun bestaande Halloween willen professionaliseren. Een concreet voorbeeld daarvan is het spookhuis hier achter ons. Hier is het halloweenevenement nog relatief jong, en Parc Asterix vroeg ons naast hun twee bestaande huizen een volledig nieuw spookhuis te bouwen in het thema van hun nieuwe achtbaan Oz’Iris: Egypte.
Nu, in beide gevallen krijg je dus een ruimte toegewezen waarin je een spookhuis kan maken, na al dan niet het vorige er uit gesloopt te hebben?
David: Klopt. Soms is dat binnen in een bestaand gebouw, soms in een grote kadertent die tijdelijk wordt opgebouwd om een spookhuis in te maken. De grote uitdaging, en dan vooral bij zo’n tent, is om de mensen het gevoel te geven dat ze niet in een tent of grote hal aan het lopen zijn, maar in een oude fabriek, een museum, een landhuis…
Een eerste aspect dat daarbij kan helpen is een gevel voor de tent of hal die dezelfde uitstraling heeft als wat binnen te zien zal zijn. Vaak is er daar echter geen budget voor, begrijpelijk, want wat binnen te zien is, is uiteraard veel belangrijker. Dan weten en zien de bezoekers wel dat ze een hal of tent binnengaan, maar dan moet je er kunnen voor zorgen dat ze dat vergeten vanaf ze zijn binnengekomen. De eerste decors moeten dus overdonderen.
In het geval van ‘La colère d’Anubis’ hebben we als eerste scène een volledig magazijn nagebouwd in de tent met bijhorend bureel. Een bewaker waarschuwt de bezoekers in een pre-show voor vreemde dingen in het magazijn, waarna ze zelf mogen gaan kijken wat er nu juist aan de hand was. Dat bureel is zo gedetailleerd gemaakt dat bezoekers meteen vergeten dat ze een tent binnengelopen zijn. Wanneer ze dan in het magazijn terecht komen met rekken en muren van een kleine vier meter hoog vol details, wel dan durf ik er op wedden dat niemand er nog bij stil staat dat ze eigenlijk in een tent zijn. Sterker nog, in het midden van het huis komen de bezoekers in een Egyptische tombe terecht. Daar hebben we muren die als steen aanvoelen vol gegraveerde hiërogliefen en met echt zand op de grond. Dat zand hier krijgen en houden was een hel, maar het zorgde er wel voor dat de bezoekers zich ergens in Egypte wanen, en niet in een simpele tent op een parking.
Het thema is heel duidelijk Egypte, maar wat als het park niet echt een thema in gedachten heeft?
David: Een thema als Egypte krijgen, dat is een plezier, maar aan de andere kant ook een enorme uitdaging. Het is een plezier omdat je meteen weet wat de klant wil en je het park niet meer moet overtuigen van een bepaald idee. Aan de andere kant ben je met een thema als Egypte wel bijzonder gelimiteerd. Wat is er angstaanjagend binnen het Egyptische thema? Mummies… Maar je kan ook geen huis vullen met 20 mummies, want dat wordt al snel heel eentonig. Nu let op, ik ben geen voorstander van de standaard kitsch die je in sommige spookhuizen vaak terug vindt. Afgehakte ledematen, kettingen, bloed en ingewanden… het is allemaal zo eentonig en afgezaagd. Een acteur die met een metalen staaf op een vat slaat, daar schrikt iedereen van, uiteraard, maar ondertussen is dat trucje al zo vaak gebruikt dat mensen wel schrikken, maar achteraf het gevoel hebben van “dat heb ik allemaal wel al eens gezien”. Let op, het zijn allemaal dankbare schrikeffecten, maar die moet je dan wel op een verstandige manier gebruiken en afwisselen met nieuwe innovaties. Dan is het uiteraard wel eens plezant om met een volledig nieuw thema aan de slag te kunnen gaan en eens wat nieuwe dingen te kunnen bedenken binnen de beperkingen van dat thema. We zijn er trouwens bijzonder trots op dat we een attractie hebben kunnen bouwen die de mensen de daver op het lijf doet krijgen, zonder ook maar 1 druppel bloed te gebruiken. Dat is het duidelijkste bewijs dat van die gruwelijke taferelen allesbehalve nodig zijn om een goed spookhuis te bouwen.
Mocht het park geen thema in gedachten hebben, dan zou ik er sowieso ook niet voor opteren een standaard thema te kiezen. Het is veel toffer om eens origineel te kunnen zijn. En dat verlangt een klant binnen onze sector ook wel altijd. Het warm water moet steeds opnieuw uitgevonden worden. Entertainment is één van de oudste beroepen ter wereld. Holbewoners zullen ook wel gelachen hebben als er iemand viel… Wat ik wil zeggen, alles is al eens gedaan en het is steeds moeilijker om iets nieuws te doen. Met een origineel thema kan je al een stap in de richting van “iets nieuws” zetten. We hebben uiteindelijk gekozen voor een huis dat vooral inspeelde op sfeerschepping met in het midden een minishow waarbij al het licht uitviel en de bezoekers getuige waren van hoe een mummie uit zijn sarcofaag tot leven kwam met veel rook en lichteffecten waarna de beelden aan de muur tot leven kwamen.
Door sfeerschepping en met een show kan je dus een verschil maken. Maar kan je ook nog origineel uit de hoek komen op vlak van schrikeffecten?
David: Een tendens die ik begin te voelen is de komst van animatronics in de spookhuizen in Europa. Die worden al jaren gebruikt bij permanente spookhuizen in Amerika of in de tijdelijke huizen van de parken daar met een gigantisch budget, maar nu die animatronics stukken goedkoper geworden zijn denk ik dat we die hier binnenkort ook meer en meer mogen verwachten. Iets was al wat meer ingeburgerd is in de huizen hier is het gebruik van projecties en schermen, waarmee je bijvoorbeeld een wereld kunt creëren achter een fictief raam of waarmee je schaduwen elkaar kunt laten uitmoorden… Of een combinatie van de twee. Denk bijvoorbeeld aan een deur met een scherm, waarin je een monster op je ziet afstormen. En wanneer dat monster dan tegen de deur aan beukt, vliegt die deur bijna uit zijn scharnieren door een pneumatisch systeem. Zo’n dingen zie ik hier wel vaker verschijnen in de buurt. Nu, die dingen kosten uiteraard toch nog altijd wat geld, en budget is het grootste probleem bij het maken van een spookhuis. Een park wil er wel in investeren, maar nooit teveel, want al die huizen zijn maar tijdelijk en na een jaar of drie moet er weer geïnvesteerd worden in een nieuw huis.
Hoe lang duurt het ongeveer om zo’n spookhuis van nul op te bouwen.
David: Je hebt twee mogelijkheden: of het huis wordt ter plekke voor de eerste keer opgebouwd, of we bouwen het eerst in onze backlot, waarna we het naar de uiteindelijke locatie in het park verhuizen. Beide manieren hebben zo hun voordelen en nadelen. Wanneer je het spookhuis eerst vooraf bouwt, dan kan je de klant meteen een idee geven van de concrete ervaring. Er is geen betere manier om hen dat te laten voelen dan ze er gewoon door te laten lopen. Dan kan de klant nog bijsturen waar gewenst want wat op papier werkt of leuk klinkt, kan in praktijk volledig anders uitdraaien. Zo hebben wij op bepaalde plekken iets meer verlichting moeten aanbrengen omdat mensen gewoon niet verder durfden vanwege het donker. We dachten dat de bezoekers daar gewoon in zouden verder wandelen, maar dat hadden we volledig onderschat. Gelukkig hadden we het huis eerst in onze backlot kunnen uittesten en konden zo’n problemen opgelost worden. Dat duurt dus iets langer dan het huis meteen ter plekke op te bouwen, maar je kan zo nog voor het evenement van start gaat al enkele beperkingen oplossen. Maar gemiddeld duurt het volledige proces van het uitdenken van het spookhuis tot het openen toch een maand of vier à vijf.
En wat kost zo’n tijdelijk halloween-spookhuis eigenlijk?
David: Kijk, wij houden ervan om sterk gedeco-reerde producten af te leveren. De decoratie-elementen die we in het huis van Parc Asterix verwerkt hebben komen bijvoorbeeld van dezelfde leverancier waar Universal Studios hun props gekocht hebben voor de ‘Revenge of the Mummy’-achtbaan in Orlando. Een sterk gedecoreerd huis zorgt ervoor dat de beleving veel plezanter wordt. Je kan de mensen evengoed door gangen van zwarte panelen sturen en ja, ze zullen ook schrik hebben in het donker, maar wat hebben ze dan meegekregen van verhaal? Let op, als het budget van een park beperkt is en er wordt ons gevraagd zo’n spookhuis te ontwerpen, dan zullen we dat ook wel doen, maar het spreekt van zelf dat een huis dat zwaar gedecoreerd stukken indrukwekkender zal zijn. Een goed, deftig uitgewerkt huis kost dan iets tussen de 150.000 en 250.000 euro. Maar dat hangt natuurlijk ook allemaal af van hoe groot het huis moet zijn, welke techniek het park er allemaal in wil, welke sturingen er gebruikt moeten worden, hoe uitgebreid het bewakingssysteem is.
Bewakingssysteem?
David: Uiteraard! Veiligheid is één van de belangrijkste elementen waar je rekening mee moet houden bij het bouwen van een spookhuis. Niet alleen voor in het geval er iets verkeerd gaat, maar je moet goed beseffen dat niet elke bezoeker even goede intenties heeft. Zo’n donker spookhuis kan sommige mensen wel eens het idee geven dat ze kunnen doen wat ze willen, zonder dat iemand het ooit zal zien. Dat kan gaan van vechtpartijen tot het afbreken van de decor… Niet alleen voor de andere bezoekers, maar ook voor de acteurs is het dus bijzonder belangrijk om steeds te kunnen zien wat er overal in het huis gebeurd.
Daarnaast voorzien we ook ‘panic buttons’ voor de acteurs. Dat zijn knoppen die ze kunnen indrukken wanneer ze zich bedreigd of in nood voelen, waardoor alle nood- en werkverlichting aangaat, alle nooddeuren openen en er een bandje wordt afgespeeld dat de bezoekers verzocht worden om het huis zo snel mogelijk te verlaten via de dichtstbijzijnde uitgang. En wees er maar zeker van, soms is dat nodig. Je kan je niet voorstellen wat schrik met mensen kan doen. Je moet er voor zorgen dat alles stevig vast staat, want mensen die schrikken verliezen soms alle controle. Wanneer ze dan ergens tegenaanlopen en dat valt op hen, dat wil je niet meemaken. Alles moet dus zeer goed vastzitten om er zeker van te zijn dat bezoekers zichzelf of anderen niet zouden kunnen verwonden.
Welke uitdagingen komen er verder nog bij kijken waar een bezoeker op het eerste moment niet zou aan denken?
David: Een grote moeilijkheid is ook om de minimumleeftijd te bepalen. Vanaf welke leeftijd kan iemand een bepaald ontworpen spookhuis bezoeken. Als iemand buitenkomt en voortdurend zo bang geweest is dat het niet meer leuk was, dan hebben ze er ook niets aan gehad. Als bouwer ben je er dan wel in geslaagd om hen schrik aan te jagen, maar het moet uiteraard ook plezant blijven voor de mensen die er in gaan. Zoiets moet vooraf goed afgesproken worden met het park. Zo zag ik ooit iemand buitenkomen bij één van onze mazes met een kind op de arm van drie jaar oud, terwijl er duidelijk bij stond dat het spookhuis afgeraden werd onder de twaalf jaar. Die waren vanzelfsprekend razend. Je kan niemand echt weigeren omdat angst niet grootte of leeftijdsgebonden is, terwijl je bij een achtbaan omwille van veiligheidsredenen wel op basis van objectieve criteria mensen de toegang kunt ontzeggen. Maar een beetje gezond verstand mag je hopelijk wel verwachten, zeker als er duidelijk aangegeven staat dat het afgeraden wordt onder een bepaalde leeftijd.
En dan is er nog het probleem van de capaciteit. Het is een utopie om er van uit te gaan dat elke bezoeker elk spookhuis zal kunnen doen op een drukke dag. Het zijn vaak dagen met bijzonder veel bezoekers in de pretparken, er zijn dan in het beste geval een viertal spookhuizen en negentig procent van de bezoekers in het park zal die huizen willen doen. Om zoveel mogelijk bezoekers in de attractie te krijgen beslissen bepaalde parken om de bezoekers er in polonaise door te sturen, maar dat doet verschrikkelijk veel afbreuk aan de beleving. Je ziet de scares al van mijlen ver aankomen en wordt voortdurend opgehouden door mensen voor je die niet meer verder durven.
Wij kiezen in onze huizen voor twee opties: de volledige beleving voor rustige momenten, waarbij je tot een klein kwartier in het huis bent, en een “easy-walk-through”-modus, waarbij je er in vijf minuten door bent. Bij de eerste optie krijgen mensen echt het gevoel alleen in een groot pakhuis te zijn en worden de shows in het spookhuis speciaal voor hen opgevoerd, bij de tweede optie lopen die shows gewoon non-stop en is het net geen polonaise lopen. Welke optie er aangezet wordt, dat is een beslissing die het park moet nemen op basis van de drukte, maar het zal je niet verbazen dat we die tweede optie het liefst gewoon niet gebruiken.
Laatste vraagje. Waarvan schrikken mensen nu het meeste volgens jullie?
David: De beste scares zijn volgens mij de “dubbele scares”. Een spookhuis werkt eigenlijk heel simpel. Dat is angst opbouwen, dan mensen laten schrikken en ze dan even laten bekomen, waarna je weer angst begint op te bouwen… Je snapt het wel. Wel, wanneer je nu net na een eerste schrikmoment, tijdens het moment van bekomen nog een onverwachts schrikeffect kunt laten komen, dan schrikken de mensen het hardste. Ze verwachten dat niet. Bezoekers hebben na een tijdje dat ritme van opbouwen, schrikken en bekomen onbewust ook door. Wanneer je dat ritme dan even kunt onderbreken, dan kan je de bezoekers het hardste doen schrikken.
Boe!